Zielone zarządzanie nie jest jeszcze powszechne w jednostkach samorządu terytorialnego. Aby sprostać obecnym i przyszłym wyzwaniom, gminy muszą stać się centrami zrównoważonego rozwoju, skupiając się na efektywności zasobów i obiegu zamkniętym materiałów. Jednym z kluczowych obszarów tej transformacji są systemy dostaw żywności. Chociaż znalezienie rozwiązań do recyklingu opakowań na żywność jest stosunkowo łatwe, przejście całego społeczeństwa na systemy o obiegu zamkniętym jest znacznie bardziej skomplikowane, wymagając systemowych zmian i zmiany mentalności w kierunku zapobiegania, ponownego użycia i redukcji materiałów.
Unia Europejska priorytetowo traktuje przejście na bardziej cyrkularne systemy dostaw żywności, wprowadzając bardziej rygorystyczne przepisy i cele. Lokalne władze są postrzegane jako kluczowe w osiągnięciu tych celów, dzięki swojej zdolności do koordynowania działań z interesariuszami. Jednak gminom często brakuje wiedzy i zasobów, aby skutecznie kierować cyrkularnością na poziomie systemowym, uczynić ją rutyną, przyciągać inwestycje w infrastrukturę, zapewniać strategie i zachęty, podnosić świadomość, zmieniać mentalność i zachęcać do zmiany preferencji życiowych.
Kluczową częścią tej transformacji jest zmiana zachowań konsumentów. Konsumenci muszą zrozumieć wpływ swoich niezrównoważonych wyborów żywnościowych i być zmotywowani do zmiany. Podobnie, firmy zajmujące się dostawami żywności i cateringiem często nie mają wiedzy na temat zrównoważonych alternatyw. W miarę rozwoju sektora wiele start-upów boryka się z trudnościami w ocenie, czy alternatywne materiały opakowaniowe są naprawdę przyjazne dla środowiska, czy tylko stanowią greenwashing, co dodatkowo komplikuje problem.
Niedawne wydarzenia globalne, takie jak pandemia COVID-19 i kryzys na Ukrainie, również stanowią wyzwania, opóźniając postęp w cyrkularności i prowadząc do problemów związanych z dostępnością produktów, kosztami energii i inflacją. Czynniki te podkreślają pilną potrzebę innowacyjnych rozwiązań na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym w systemach dostaw żywności.
Projekt Change(K)now! ma na celu rozwiązanie tych problemów poprzez promowanie przejścia od liniowego do cyrkularnego wykorzystania zasobów w dostawach żywności, w tym cateringu instytucjonalnego, na wynos, dostaw i wydarzeń. Głównym celem jest uczynienie lokalnych władz motorem zmiany systemowej w opakowaniach żywności, przechodząc na systemy wielokrotnego użytku z akceptacją interesariuszy. Cele inicjatywy obejmują:
• Współpracę z władzami lokalnymi w celu opracowania strategicznych rozwiązań zarządzania i poprawy cyrkularnych systemów dostaw żywności.
• Pomoc MŚP w przestrzeganiu nowych przepisów UE, takich jak zakaz jednorazowych opakowań w restauracjach i kawiarniach oraz cele dotyczące ponownego użycia i napełniania.
• Dostarczanie praktycznych wskazówek dla decydentów miejskich i przedsiębiorstw w zakresie cyrkularnych systemów dostaw żywności.
• Udoskonalanie istniejących kryteriów dla Zielonych Wydarzeń poprzez skupienie się na systemach opakowań wielokrotnego użytku.
• Zachęcanie gmin do oferowania zachęt i infrastruktury dla cyrkularnych dostaw żywności, takich jak zmywalnie naczyń na targach i wydarzeniach, kryteria zamówień publicznych na wydarzenia oraz zachęty finansowe.
• Wspieranie nowych firm zajmujących się dostawami żywności w przyjmowaniu cyrkularnych praktyk oraz zachęcanie gastronomii, rynków żywnościowych i organizatorów wydarzeń do eksperymentowania z rozwiązaniami wielokrotnego użytku.
• Kampania na rzecz zmiany zachowań konsumentów na poziomie gospodarstw domowych w celu zwiększenia popytu społeczeństwa na cyrkularne systemy dostaw żywności.
• Zwiększanie świadomości i umiejętności poprzez działania na rzecz budowania zdolności dla gmin i przedsiębiorstw.
Podsumowując, projekt Change(K)now! oferuje kompleksowe podejście do wyzwań związanych z przejściem na gospodarkę o obiegu zamkniętym w systemach dostaw żywności. Poprzez wspieranie współpracy między władzami lokalnymi, przedsiębiorstwami i konsumentami oraz podkreślanie zapobiegania, ponownego użycia i redukcji materiałów, projekt ma na celu stworzenie zrównoważonej i odpornej przyszłości dla praktyk dostaw żywności.
Chcesz dowiedzieć się więcej o naszych działaniach? Śledź nas w Internecie i mediach społecznościowych (Facebook, LinkedIn, X (wcześniej Twitter).
Chcesz sprawdzić, czy istnieje możliwość dołączenia do projektu jako partner stowarzyszony? Wypełnij krótką ankietę (5 pytań) tutaj lub skontaktuj się z koordynatorem dla Polski (dr inż. Andrzej Tonderski) tutaj: