Usługi ekosystemowe to pojęcie, które coraz częściej pojawia się w kontekście zrównoważonego rozwoju. Odnosi się ono do korzyści płynących z funkcjonowania ekosystemów dla ludzi, takich jak dostarczanie wody pitnej, regulacja klimatu czy zapewnienie żywności. Jednym z ekosystemów, które odgrywają ważną rolę w życiu ludzi, są miejskie rzeki. Miejskie rzeki to nie tylko atrakcyjne miejsca do wypoczynku i rekreacji, ale również ważne elementy infrastruktury miejskiej. Mają one wpływ na jakość życia mieszkańców miasta, a także na środowisko naturalne. Dlatego tak ważne jest, aby dbać o ich ekosystemy i korzystać z usług ekosystemowych, jakie one nam oferują. Na załączonej ilustracji pokazujemy cały wachlarz dostępnych usług ekosystemowych, ale poniżej omówimy po jednym popularnym przykładzie z każdej kategorii usług.
Rekreacja i turystyka (to przykład tzw. usług kulturowych)
Miejskie rzeki są ważnymi miejscami rekreacji i turystyki. Wiele miast organizuje różnego rodzaju imprezy i festiwale nad rzekami, co przyciąga turystów i mieszkańców miasta. Mieszkańcy i turyści często uczestniczą w spływach kajakowych rzekami. Jednak, aby cieszyć się atrakcyjnymi terenami nad rzekami, konieczne jest dbanie o ich ekosystemy i czystość.
Regulacja klimatu (to przykład tzw. usług regulacyjnych)
Miejskie rzeki mają również wpływ na regulację klimatu. Rzeki i ich otoczenie mogą działać jako naturalne zbiorniki retencyjne, które magazynują wodę w czasie opadów i uwalniają ją w czasie suszy. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko powodzi i suszy, a także poprawia się jakość gleby i roślinności.
Ochrona bioróżnorodności (to przykład tzw. usług siedliskowych)
Miejskie rzeki są również ważnymi siedliskami dla różnych gatunków zwierząt i roślin. Dlatego tak ważne jest, aby dbać o ich ekosystemy i chronić bioróżnorodność. Wiele miast prowadzi programy ochrony i rekultywacji rzek, które mają na celu przywrócenie naturalnego stanu rzeki i ochronę różnorodności biologicznej.
Pożywienie (to przykład tzw. usług zaopatrujących)
Miejskie rzeki, które nie są zanieczyszczone są źródłem smacznych i świeżych ryb. Ale ten warunek o braku zanieczyszczeń jest determinujący. Nie poleca się korzystać z rezultatów wędkowania gdy rzeka jest zanieczyszczona. To samo dotyczy stawów rybnych przy rzekach – korzystamy tylko z takich hodowli, które są ulokowane na czystych wodach. Dlatego tak ważna jest ochrona jakości wody w rzece na całej jej długości.
Podsumowanie
Usługi ekosystemowe, jakie oferują miejskie rzeki, są nieocenione dla mieszkańców miast i dla środowiska naturalnego. Dostarczają one pożywienie, regulują klimat, zapewniają miejsca rekreacji i turystyki oraz chronią bioróżnorodność. Dlatego tak ważne jest, aby dbać o ich ekosystemy i korzystać z usług jakie nam oferują w rozsądny sposób.
Co roku na wiosnę odbywają się w Polsce akcje czyszczenia miast, czyszczenia lasów, czyszczenia rzek. Rzeki są chyba najtrudniejszym miejscem do oczyszczenia. Z jednej strony są zawsze najniższym punktem w krajobrazie (tam właśnie spływają wody opadowe). Z drugiej strony dostępność jest utrudniona z naturalnych przyczyn. Coroczne akcje Operacja Rzeka przeprowadzane są w Polsce w wielu rzekach. Na wszystkie gorąco zapraszamy na stronach akcji https://system.operacjarzeka.pl/. Ale tak specjalnie i szczególnie zapraszamy na akcję Czysta Rzeka Reda, która w tym roku ma swoje trzy odsłony: już w najbliższą sobotę (22 kwietnia 2023) o godzinie 10.00 startujemy w Orlu (k. Wejherowa) z akcją Czysta Górna Reda. Za 10 dni (30 kwietnia 2023) w niedzielę odbywa się akcja My dla rzeki Redy. A w połowie maja (13 maja 2023) odbędzie się sobotnia akcja pod tytułem Czysta Dolna Reda. Wszystkich serdecznie zapraszamy….
Sprawozdanie:
A tu mamy krótkie sprawozdania i fotoreportaż z przeprowadzonych akcji w 2023 r.
DOLNA REDA
GÓRNA REDA